MỪNG KHÁNH ĐẢN
Ngày mùng 8-4, xưa cũng như nay, là mùa hoa nở. Hơn 2500 năm về trước, ngày 8-4 trong vườn Lâm Tỳ Ni, hoa Ưu đàm bừng nở, hương thơm tỏa khắp. Hoàng hậu Ma Gia ra vườn xem hoa đã đản sanh thái tử, một bông hoa Ưu đàm trong loài người.
Thái tử vừa sanh, liền đi 7 bước, một tay chỉ lên trời, một tay chỉ xuống đất, cất tiếng viên âm vang khắp mười phương: “Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn” nghĩa là trên trời dưới đất chỉ có một sự nghiệp cao quý là sống đúng thật với chân tâm bản tánh của mình. Cho nên “khai nhân tánh”, mở bày tánh chất thật của con người, là mục đích của việc Như Lai ứng thế. Vấn đề này đề cập ở khắp các kinh luận đại thừa. Chúng ta hãy nghe Tổ Thanh Lương giảng đề kinh Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm.
ĐẠI là lớn. Tâm chúng ta là bản thể hết thảy vạn vật. Vũ trụ núi sông muôn loài đều là những pháp hiện trong tâm ta.
PHƯƠNG là vuông. Ta nói “mẹ tròn con vuông” là cả hai đều đầy đủ sức khỏe, vạn sự như ý. Tâm chúng ta “phương” vì đủ hình tướng vạn pháp, 4 pháp giới Thánh và 6 pháp giới phàm.
QUẢNG là công dụng vô cùng rộng rãi. Bồ-tát cứu khổ địa ngục, ngã quỷ. Phàm phu bổ củi, gánh nước, đều là thần thông của tâm.
PHẬT là giác, đặc tánh linh diệu.
Chữ HOA có nhiều nghĩa:
1/ Vì Đại Phương Quảng nên mới phát ra được những công hạnh rực rỡ tốt tươi như hoa, từ bi hỷ xả, ái ngữ lợi hành, tùy thuận các căn cơ.
2/ Như hoa báo điềm kết quả, hạnh tu là duyên nhân để mai sau thành Phật.
3/ Giác tâm khai hoa, thì hương thơm khắp gần xa, huân thấm lòng người.
4/ Hoa quang tịnh dụ cho căn bản trí minh hiển.
5/ Biết bao khôn khéo của thiên nhiên mới có một bông hồng. Bao nhiêu phước đức nhân duyên, chúng ta mới có được một tâm sở tốt.
6/ Nước đang nhè nhẹ chảy trong gân mạch của hoa, vốn đồng một thể với thủy đại ở khắp pháp giới. Những công hạnh vi diệu của con người, chính từ Phật trí hiện đang có ở thân tâm khắp vạn loài.
NGHIÊM: Trong danh đề Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm Kinh thì Đại Phương Quảng Phật là tâm, là cảnh được nghiêm sức. Còn Hoa là những công hạnh đẹp đã trang nghiêm tâm mình. Đức Thích Ca thành công cùng cực trong sự nghiệp Hoa Nghiêm này.
Dĩ nhiên là nếu không có bản chất vàng ngọc, thì mài dũa bao nhiêu cũng chẳng thành quý giá. Bởi vì bản chất của tâm là Đại Phương Quảng Phật nên mới có hoa để tự trang nghiêm. Đại Phương Quảng Phật là chánh nhân. Hoa là duyên nhân, để thành Vô-thượng Bồ-đề là liễu nhân, vạn đức oai hùng lợi ích tận vị lai.
Ngày mùng 8-4, lễ phẩm quý giá nhất là giác chiếu. Giác tỉnh bừng ngộ trong đêm dày mê nặng, chiếu soi tan khỏa những u tượng vọng tình. Tổ Thanh Lương nhắc nhở rằng: “Tăng Ni đem tâm ra ngoài lo học lo nghe. Thiền sinh chuyên trọng nội tâm, một bề chiếu soi nội cảnh đều là thiên chấp. Muốn đạt chân tánh cần học đức viên dung”.
Muốn noi theo, trước hết lễ kính. Mười hạnh Phổ Hiền, lễ kính đứng đầu. Xưa vua A Dục hằng ngày lễ Phật. Một đại thần can rằng như thế rất trái với ngôi vị một đấng quân vương. Một hôm vua sai các quan mỗi người đem bán một cái đầu thú vật. Riêng ông đại thần, vua giao cho đầu một tử tù. Tất cả đầu thú vật đều bán được ngay, chỉ cái đầu người cho không cũng không ai chịu lấy. Vua quở trách, ông quan tâu rằng: “Lúc sống thì đầu người quý hơn đầu súc vật một trời một vực. Nhưng đã chết, thì đầu súc vật còn dùng được chớ đầu người chỉ để thối nát, bẩn mắt thiên hạ, hôi sình lừng đất lừng trời, ai dại gì mà thọ nhận”. Vua hỏi: “Thế đầu ta là đầu đấng quân vương thì mai sau cũng thế ư?”. Vua bắt buộc ông đại thần phải nói thật. Thấy ông khổ sở không dám nói. Vua bật cười, kết luận rằng: “Ngươi đã biết đầu người là đáng chán như vậy. Sao ngươi còn can ta, khi ta đem cái vật vô giá trị này đổi lấy vô biên công đức”.