Ngày 7-8 năm Bính Thân (07-09-2016)
GIỖ TỔ ƯU BA LY
Trong đầm gì đẹp bằng sen,
Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng.
Nhụy vàng bông trắng lá xanh,
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.
Nam mô Ưu Ba Ly tôn giả, Luật tông đệ nhất Tổ sư.
* * *
Xem trong các sách chúng ta thấy có 3 Tỳ-kheo Ưu Ba Ly:
1
Đức Thế Tôn du hóa. Một người gánh phân thuộc dòng hạ cấp tên Ưu Ba Ly, chợt gặp ngài, định bỏ chạy. Ngài nắm tay giữ lại, người kia sợ hãi kêu lên: “Con vốn dòng hạ tiện, xin đức Thế Tôn chớ lại gần con mà bị ô nhiễm, xin tha lỗi cho con. Ngài là dòng quý phái, chúng con đâu được phép gần”. Đức Phật dạy: “Bà-la-môn hay Sát-đế-lợi, nông dân hay công nhân đều từ sản đạo mà ra. Đâu có ai từ miệng Phạm Thiên ra đâu? Thân nào cũng gồm có 4 chất đất, nước, gió, lửa, đâu có ai khác. Bà-la-môn hay Sát-đế-lợi mà thân miệng ý ác thì hiện đời là ô nhiễm, pháp luật không dung, mạng chung đọa về đường khổ. Dù nông dân hay công nhân mà thân miệng ý thiện lành thì hiện đời là thanh tịnh, mọi người quý mến, mạng chung đều về cõi trời. Ngươi có chịu vào đạo ta không? Cả 4 giai cấp đều đã có người vào trong đạo ta. Đạo ta không phân chia giai cấp, chỉ có một vị là vị giải thoát. Như 100 sông một khi đã chảy vào biển thì hòa đồng thành một vị mặn gọi là nước biển”. Người kia vui mừng sụp lạy xin xuất gia.
2
Có 8 vương tử rủ nhau đi xuất gia, cởi bỏ đồ trang sức cho anh thợ cạo tên Ưu Ba Ly. Trên đường về, anh ta suy nghĩ: “Các vương tử đầy đủ hạnh phúc thế gian mà buông xả hết để xuất gia. Vậy xuất gia hẳn phải cao quý lắm. Tại sao ta không mong cầu? Những thứ này họ xả bỏ, tại sao ta thu nhận?” Anh liền treo tất cả lên một cành cây. Rồi ba chân bốn cẳng vội chạy theo 8 vương tử, xin cũng được xuất gia. Tám vương tử bảo nhau: “Chúng ta vốn dòng Sát-đế-lợi, Ưu Ba Ly là kẻ công nhân. Thói quen phân biệt giai cấp khó trừ, bệnh kiêu mạn đã sẵn ở trong dòng máu. Nay chúng ta nên nhường cho Ưu Ba Ly xuất gia trước, chúng ta thọ giới sau. Như vậy bắt buộc chúng ta phải đảnh lễ Ưu Ba Ly là thượng tòa, do đây chúng ta dễ dàng khiêm tốn”. Cả Ưu Ba Ly và 8 vương tử đều chứng quả A-la-hán.
3
KINH LĂNG NGHIÊM: Ưu Ba Ly đảnh lễ chân Phật bạch rằng: “Chính con theo Phật vượt thành xuất gia, chứng kiến đức Phật 6 năm khổ hạnh, hàng phục tà ma, đối trị ngoại đạo, giải thoát các lậu thế gian, con giữ giới 3 ngàn oai nghi 8 vạn tế hạnh, tánh nghiệp giá nghiệp thảy đều thanh tịnh. Thân tâm tịch diệt thành A-la-hán. Giữ giới tu thân con là cương kỷ đệ nhất trong chúng. Phật hỏi viên thông, con do giữ thân, thân được tự tại. Con lại giữ tâm, tâm được thông suốt. Thân tâm thông lợi đó là hơn cả”.
* * *
Ba câu chuyện trên nói về 3 ngài Ưu Ba Ly khác nhau. Chỉ có ở kinh Lăng Nghiêm, đích thân ngài Ưu Ba Ly tự kể lại tiểu sử của mình, chúng ta tin được đây thật là đệ nhất Tổ sư về Luật tông của trái đất này.
(trích trong Bốn Mùa Hoa Giác
của Cố Sư trưởng Hải Triều Âm)